Mamy w naszej jamie ustnej aż siedem wędzidełek. Większość z nas nawet nie wie o ich istnieniu, albo nie zdaje sobie sprawy, że jest ich więcej niż jedno – najbardziej znane i przysparzające najwięcej problemów – wędzidełko języka.
Wędzidełko – co to takiego?
To fałd błony śluzowej, który łączy dwie struktury ze sobą, odpowiednia za ich prawidłowe ruchy, wyznacza ich zakres.
Wędzidełka w jamie ustnej
Mamy w jamie ustnej:
- jedno wędzidełko języka (na ilustracji poniżej – lingual frenum)
- dwa wędzidełka warg – wędzidełko wargi górnej i wędzidełko wargi dolnej (na ilustracji jako labial frenum)
- cztery wędzidełka policzków (dwa dolne i dwa górne)
źródło: https://www.vcdental.com.au/services/lingual-and-labial-frenectomy/
Gdzie je znajdziemy?
Zajrzyj do jamy ustnej. Otwórz buzię, pomóż sobie czystymi dłońmi, by zlokalizować omawiane struktury.
Pod językiem znajdziemy wędzidełko języka. Łączy ono dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej.
Aby zobaczyć wędzidełka warg, musimy wargi nieco odwinąć. W miejscu przejścia błony śluzowej w dziąsła, na wardze górnej i dolnej widoczny jest fałd błony, który łączy wargę dolną/górną z dziąsłem poniżej dolnych siekaczy/ z dziąsłem powyżej górnych siekaczy.
Idąc dalej, w okolicy zębów znajdujących się głębiej w jamie ustnej, znajdują się wędzidełka policzków. Trudniej je dostrzec, ale znajdziesz je po prawej i po lewej stronie, u góry i na dole.
Jak wędzidełka jamy ustnej wpływają na (wy)mowę?
Prawidłowo zbudowane umożliwiają niezaburzony przebieg wszystkich funkcji narządu żucia i mowy, nie upośledzają budowy struktur jamy ustnej.
Jeśli wędzidełka ulegają przerostom, pogrubieniu lub skróceniu – wówczas stwarzają problemy. Nieprawidłowa budowa wędzidełka powoduje zaburzenia funkcji lub budowy struktur, które poprzez nie łączą się ze sobą.
To wpływa na podstawowe czynności takie jak karmienie, ssanie, gryzienie, połykanie, ale również artykulację (wady wymowy), mowę, śpiew oraz przyczynia się do zaistnienia zaburzeń zgryzu czy trudności z utrzymaniem higieny jamy ustnej i/lub problemów ze zdrowiem zębów i dziąseł.
Jak wędzidełka jamy ustnej wpływają na głos, dźwięki?
Ponieważ prawidłowa budowa wędzidełek warunkuje prawidłowy przebieg czynności prymarnych (jedzenie, połykanie, oddychanie), zaburzenia dotyczące wędzidełek w jamie ustnej wpływają nie tylko na te podstawowe czynności, ale również na te kształtujące się na ich bazie, czyli artykulację i mowę. Wady wymowy powstają także w związku z upośledzeniem budowy wędzidełek.
„Ograniczone lub naciągnięte wędzidełko uniemożliwia normalną ruchomość tkanek w obrębie jamy ustnej”.
Richard Baxter
Budowa wędzidełek wpływa również na mowę i śpiew poprzez ruchomość narządów, które modyfikują kształt traktu głosowego (wargi, policzki, język), a tym samym tworzą jakość dźwięku wydobywającego się z naszych ust. Wszelkie ograniczenia i trudności związane z tymi strukturami będą silnie wpływały na artykulację i rezonans głosu oraz swobodę emitowania dźwięków.
Więcej na ich temat dowiesz się w kolejnych artykułach.
Źródła:
Baxter R., Język na uwięzi
Łasiński W., Anatomia głowy dla stomatologów
