Nazwa tego schorzenia wywodzi od pary aktorów, którzy w latach czterdziestych XX wieku stworzyli wyjątkowy duet nie tylko na ekranie. Także ich głosy przeszły do historii. Humphrey Bogart – utalentowany aktor, mężczyzna o czarującym, niskim głosie i Lauren Bacall – modelka, aktorka, która w wieku 19 lat zadebiutowała u jego boku. Jej głos nie brzmiał jak głosy kobiet pojawiających się wcześniej w filmowych produkcjach. Miał typowe dla mężczyzn silne i niskie brzmienie. Jak twierdzi John Colapinto, aktorka przyznała w swoich pamiętnikach, że swój naturalny, wysoki, lekko nosowy głos zmieniła za namową reżysera Howarda Hawksa. Ćwiczenia czytania niskim, donośnym głosem drastycznie zmieniły jej głos. Trening głosu miał przejść także Bogart. We fragmencie filmu możemy usłyszeć, jak podobne do siebie stały się ich głosy.
Taki sposób mówienia przez dłuższy czas doprowadza do szeregu nieprzyjemnych objawów, może całkowicie zniszczyć zdrowy głos.
I choć od filmów z ich udziałem minęło wiele lat, to ich głosy stały się inspiracją dla innych. Nazwiska aktorskiej pary stały synonimem stanu, który pojawia się, gdy nadmiernie eksploatujemy fałdy głosowe i za wszelką cenę dążymy do niskiego brzmienia. Badania wskazują także, że objawy, które wiążą się z syndromem Bogart-Bacall występują u osób mówiących nienaturalnie niskim głosem.
Syndrom/zespół Bogart-Bacall
Po nazwą zespołu/syndromu Bogart-Bacall kryje się zmęczenie, przeciążenie, nadużywanie głosu spowodowane głównie mówieniem w niskim rejestrze głosu, znacznie poniżej średnicy głosu (optymalnej wysokości głosu), które odbywa się z dużym napięciem, wysiłkiem, także z niedostatecznym podparciem oddechowym. Ale dotyczy także wokalistów, którzy chcąc brzmieć atrakcyjniej śpiewają dużo niżej niż wskazuje na to budowa ich aparatu głosowego.
Jest to schorzenie, którego nabawić może się każda osoba pracująca głosem, występująca publicznie czy pracująca głosem, która zaczyna mówić niżej, bo jest to lepiej odbierane, bardziej atrakcyjne czy zgodne z panującymi trendami. Także chęć budowania autorytetu za pomocą niskiego brzmienia głosu może doprowadzić do zmęczenia mięśni krtani i przeciążenia głosu.
Zespół ten dotyka mężczyzn i kobiety, może pojawić się w każdym wieku.
Przyczyny zespołu Bogart-Bacall
Przyczyną jest nadmierne eksploatowanie krtani i mówienie poniżej swojej średnicy głosu/ śpiewanie w niskim zakresie dźwięków przez dłuższy czas.
Jednak takie używanie głosu może wynikać nie tylko z celowej zmiany wysokości głosu, ale również z zaburzeń głosu i komunikacji, może być spowodowane warunkami, w jakich pracuje krtań oraz kondycją krtani, jej stanem zdrowia (np. choroby krtani, gardła takie jak rak, paraliż, polipy, zapalenia krtani)
Także problemy oddechowe (słaby oddech, brak kontroli przepływu powietrza) oraz problemy ze słuchem (brak odpowiedniej kontroli słuchowej podczas emitowania głosu) doprowadzić mogą do przeciążenia mięśni krtani wskutek nieprawidłowej wysokości głosu.
Objawy syndromu Bogart-Bacall
Na charakterystyczny obraz tego zespołu składają się:
- nienaturalnie niski głos
- nienaturalnie głęboki
- nienaturalnie szorstki głos
- zmęczenie głosu
- zanikanie głosu, załamywania się głosu
- chrypa
- ból gardła
- ból krtani
- konieczność odchrząkiwania, wrażenie, że coś przeszkadza, uciska w gardle
- napięcie w okolicy karku, szyi, krtani
- słaba kontrola wydychanego powietrza
- ograniczenie zakresu głosu w śpiewie
- utrata głosu
Objawy zależą od obciążenia głosowego, stopnia eksploatacji głosu, płci (kobiety są bardziej podatne).
Skutki zespołu Bogart-Bacall
Zespół ten może powodować:
- trudności z utrzymaniem pełnego brzmienia
- napięcia mięśni krtani, szyi, karku
- zmiany barwy głosu
- załamywanie się głosu
- zniszczenie głosu
- utratę głosu (bezgłos)
Leczenie w zespole Bogart-Bacall
- Główne postępowanie to terapia głosowa przywracająca naturalną wysokość głosu oraz edukacja pacjenta.
- Poza tym wskazane są: odpoczynek fizyczny, dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu, ćwiczenia oddechowe.
- W zależności od przyczyny i objawów wprowadzone może być również leczenie farmakologiczne.
Warto pamiętać, że wywoływanie niskiego brzmienia głosu za pomocą np. obniżania krtani, manipulowania położeniem języka, obniżaniem korzenia języka powoduje nacisk na krtań oraz prowadzi do przeciążeń i zmian w głosie.
Działania niezgodne z fizjologią czy z warunkami anatomicznymi mogą wywoływać także uszkodzenia delikatnych tkanek narządu głosowego. Poza tym takie wymuszone niższe brzmienie nie jest szczególnie atrakcyjne dla słuchacza, który szybko zorientuje się, że dźwięk jest sztuczny. Zmęczy nie tylko odbiorcę, ale także tego, kto słucha.
Źródła:
Colapinto J., Głos i jego moc
https://www.backstage.com/magazine/article/what-is-bogart-bacall-syndrome-vocal-fatigue-74921/
https://www.drthindhomeopathy.com/disease/bogart-bacall-syndrome/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3362010/
zdjęcie aktorów – Wikipedia
