Rak krtani (carcinoma laryngis)
Jest chorobą, w której występuje rozwój złośliwych komórek w obrębie błony śluzowej krtani. Rak krtani niszczy sąsiednie tkanki i zamyka światło krtani utrudniając przepływ powietrza.Zwykle występuje między 45 – 75 rokiem życia; jednak najczęściej dotyka mężczyzn w wieku 55- 65 lat. U osób palących ponad 40 – krotnie wzrasta ryzyko wystąpienia tej choroby. Wczesne wykrycie raka krtani daje duże szanse na powodzenie leczenia (ok 98%). Nie leczony powoduje powolne wyniszczenie organizmu w ciągu kilkunastu miesięcy.
Przyczyny:
- palenie papierosów- jest główną przyczyną raka krtani; wdychanie lub/i wydychanie dymu papierosowego zawierającego substancje smołowe powoduje podrażnienie krtani, które jeśli trwa dłuższy czas przejść może w stan zapalny; stanowi on bazę dla tworzenia się komórek nowotworowych
- nadużywanie alkoholu
- nadużywanie głosu
- praca w niebezpiecznych warunkach (azbest, związki metali itp.)
Objawy:
- stopniowo narastająca chrypka,
- z czasem występują zmiany barwy głosu,
- uczucie przeszkody w gardle,
- odchrząkiwanie
- ból przy przełykaniu, który może promieniować w stronę ucha
Dolegliwości nie ustępują mimo leczenia przeciwzapalnego.
Objawy pojawiają się na początku choroby, co umożliwia wczesne jej rozpoznanie.
W zaawansowanym stadium pojawia się duszność, kaszel, krwioplucie, powiększają się węzły chłonne na szyi.
Leczenie:
Sposób zależy od umiejscowienia i zaawansowania choroby. Stosuje się leczenie chirurgiczne (usunięcie zmiany, całkowite usunięcie krtani i założenie rurki tracheotomijnej umożliwiającej oddychanie) oraz radioterapię.
Po operacji usunięcia krtani konieczna jest rehabilitacja logopedyczna w trakcie której można nauczyć się tzw mowy zastępczej. Umożliwia ona choremu kontakt z otoczeniem.
Do stanów przedrakowych, spowodowanych między innymi nawracającymi zapalnymi zmianami krtani oraz działaniem czynników drażniących takich jak dym papierosowy i alkohol należą:
- rogowacenie białe (leukoplakia)
- pachydermia
- polip krtaniowy
- brodawczaki
- twardziel krtani
