Medycyna ludowa od lat wykorzystuje porosty jako środek leczniczy. Bohaterem tego artykułu jest porost islandzki (Cetraria islandica) – gatunek przebadany i znajdujący zastosowanie w medycynie naturalnej i konwencjonalnej.
Cetraria islandica występuje na półkuli północnej. Znany jest głównie w Skandynawii i w Rosji, ale rośnie także w Polsce w lasach sosnowych, na skałach górskich. W okresie głodu stosowano go nawet do pieczenia chleba (mielono na mąkę) oraz do przygotowania słodyczy, czy gęstego syropu zbliżonego do melasy. Główne jego zastosowanie to leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych i zaburzeń trawiennych oraz jako środek przywracający siły rekonwalescentom.
W medycynie wykorzystuje się jego szerokie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe działanie. Ma również właściwości antynowotworowe. Porost islandzki wzmacnia, działa przeciwwymiotnie, przeciwgruźliczo, wykrztuśnie, uspokaja, wpływa na pracę układu pokarmowego, wydzielanie śliny i soku żołądkowego. Znalazł zastosowanie także w kosmetyce – oczyszcza, odtruwa, nawilża, działa antyseptycznie, przeciwzapalnie, hamuje wydzielanie łoju i potu. Wspomaga leczenie ran.
Dla nas – przyglądając się jego wpływowi na gardło i krtań – istotne jest silne działanie powlekające, osłaniające i wykorzystanie jego właściwości w leczeniu chorób dróg oddechowych. Ta niepozorna roślina zawiera duże ilości cennych substancji, w tym duże ilości wielocukrów i śluzów.
Co potrafi?
- nawilża błony śluzowe
- tworzy osłaniającą warstwę na błonie śluzowej górnych dróg oddechowych, która zapobiega wysychaniu i dalszemu podrażnieniu
- uśmierza stan zapalny gardła i krtani (wspomaga leczenie podrażnionych błon śluzowych podczas infekcji)
- łagodzi podrażnienia receptorów kaszlowych, redukuje suchy kaszel (wywołany podrażnieniem błony śluzowej przez niekorzystne warunki zewnętrzne np. klimatyzacja, suche gorące powietrze, pył, kurz)
- pobudza wydzielanie śliny, co sprzyja regeneracji błon śluzowych
- działa wykrztuśnie
- łagodzi chrypkę
- neutralizuje skutki alergii
- znosi suchość błony śluzowej jamy ustnej
- wspomaga narząd głosowy w regeneracji, gdy dużo pracujemy głosem (mówimy, śpiewamy; zwłaszcza w niekorzystnych warunkach zewnętrznych) lub gdy go przeforsujemy, czy podróżujemy w klimatyzowanych środkach komunikacji
- łagodzi uczucie podrażnienia strun głosowych
- poprawia komfort używania głosu
- profilaktycznie zapobiega wystąpieniu problemów głosowych u osób intensywnie pracujących głosem
Różański H., Medycyna dawna i współczesna/ nauki medyczne i biologiczne; fitoterapia, fitochemia
Staiger C., Hartleb H., Wegener T., „Relief of cold symptoms and voice impairments”
Studzińska-Sroka E., Bylka W. Porost islandzki – związki czynne, aktywność biologiczna