Im gorsze panują w nich warunki, tym mniejszy komfort mówienia i śpiewania. Możemy odczuwać większy wysiłek głosowy, głos będzie szybciej się męczył, pojawić się może potrzeba odchrząkiwania wywołana obronną reakcją w postaci zwiększonej ilości gęstego śluzu. Nie zdziwi w takiej sytuacji chrypa i problemy z niektórymi dźwiękami.
Dlaczego oddychamy przez usta?
Zdarza się to każdemu, gdy pojawia się katar lub przejściowe stany zapalne w obrębie jam nosa. Doświadczamy wówczas dyskomfortu i możemy poczuć, jak bardzo odbija się to na naszej krtani i brzmieniu głosu. Gdy choroba mija, zazwyczaj, wszystko stopniowo powraca do normy.
Ale są też czynniki powodujące, że otwieramy usta, aby zaczerpnąć powietrza i robimy tak nie tylko chwilowo, ale cały czas. Do przyczyn, które powodują oddech przez usta należą:
- częste infekcje
- alergia, nietolerancja pokarmowa i związany z nimi niedrożny nos
- powiększone migdałki podniebienne
- powiększony trzeci migdał
- stany zapalne zatok
- skrzywienie przegrody nosowej
- polipy nosa
- nawyk
Dlaczego oddychanie przez usta jest niekorzystne?
Prawidłowy tor oddychania od pierwszych dni życia kształtuje wygląd twarzoczaszki i wpływa na to, jak wygląda nasz twarz. Od niego zależy nasze zdrowie, poziom energii w organizmie, nasza mowa, a nawet postawa ciała (ze względu na rolę przepony oraz mechanizmy kompensacyjne, gdy ten fizjologiczny oddech jest zaburzony).
Niefizjologiczny oddech pociąga za sobą negatywne skutki dla budowy i czynności całego organizmu, ale także wpływa na głos i jakość dźwięków.
Skutki oddychania przez usta to:
-
utrata naturalnej ochrony dróg oddechowych, jaką zapewnia nam oddech przez nos →
-
obniżenie odporności
-
częste infekcje dróg oddechowych
-
zachwianie równowagi biochemicznej prowadzące do obrzęku śluzówki i zatykania nosa
-
próchnica
-
przedłużenie leczenia ortodontycznego lub jego niepowodzenie
-
brak odpowiedniego rozwoju nosa, podniebienia i szczęki– wąska szczęka, wąski nos, podniebienie gotyckie, zwężenie szczęki
-
wady zgryzu, tyło zgryz, tyłożuchwie, protruzja siekaczy górnych (wychylenie w kierunku warg), zgryz krzyżowy boczny
-
zmiana pozycji spoczynkowej języka (zamiast KOBRY język obniża się w jamie ustnej)
-
zwiotczenie mięśni języka i twarzy, obniżenie napięcia mięśni warg i policzków
-
dysharmonia funkcji mięśni twarzy
-
trudności z prawidłowym połykaniem
-
charakterystyczny wygląd twarzy, zwężony nos, mała cofnięta żuchwa, podkrążone, zmęczone oczy, krzywe, stłoczone zęby (słaby rozrost szczęk), zapadnięte poliki, słabo zarysowane kości policzkowe, zlewanie się linii żuchwy z szyją,
-
słaby rozwój mięśni klatki piersiowej
-
obniżona wentylacja płuc, co niekorzystnie wpływa na układ krwionośny, sprawność fizyczną, umysłową i koncentrację
-
gorsza wydolność organizmu, obniżenie poziomu energii w ciele,
-
niedotlenienie, bladość skóry
-
przemęczenie, nerwowość
-
chrapanie w nocy, bezdech
-
niespokojny sen
-
bruksizm (zaciskanie szczęk, zgrzytanie zębami)
-
ból, sztywność szyi
-
ból głowy
-
zaburzenia artykulacji, wady wymowy
-
obniżenie napięcia mięśniowego w ciele
-
problemy z głosem i postawą ciała:
- zaburzenia postawy związane z wysuwaniem głowy do przodu, by ułatwić sobie oddychanie, co skutkuje przeciążeniem odcinka szyjnego i pociąga za sobą zaburzenia pracy mięśni szyi i krtani
- nieprawidłowa postawa ciała wpływa na czynność przepony, ogranicza jej ruchomość i funkcje oddechowe
- zaburzenia pracy przepony również powodują nieprawidłową postawę ciała (przepona jest także mięśniem stabilizującym postawę)
- zaburzenia głosu związane z hipertonią lub hipotonią mięśni, nieprawidłową postawą i czynnością przepony
- dysfunkcyjna postawa prowadzi także do zaburzeń głosu
- zaburzenia głosu związane są także z nieprawidłowym napięciem mięśniowym w obrębie twarzy i całego ciała
Zmień sposób oddychania, a zmieni się Twoje życie
Osoby, które oddychają w sposób niefizjologiczny cierpią na wiele różnych dolegliwości, często szukając ich przyczyn poza układem oddechowym. Sposób oddychania ma istotny wpływ na nasze samopoczucie i formę organizmu, a to z kolei odbija się na kondycji głosu. Gdy wyeliminujemy nieprawidłowe wzorce oddychania i przywrócimy prawidłowy oddech, jakość życia, komfort oddychania, stan zdrowia, sprawność intelektualna i głos – zmieniają się tak, jakbyśmy narodzili się na nowo.
Zrób wszystko, by móc prawidłowo oddychać.
Sprawdź drożność nosa, skonsultuj się z lekarzem, jeśli chorujesz lub masz jakiekolwiek wątpliwości.
Obserwuj swoje nawyki oddechowe.
Jak oddychasz podczas różnych aktywności w ciągu dnia?
Jak oddychasz, gdy odpoczywasz i śpisz?
Jak oddychasz, gdy zaczynasz mówić i śpiewać?
Jeśli zauważasz problemy z prawidłowym przebiegiem oddychania – **skonsultuj się z lekarzem (gdy masz zatkany nos, chrapiesz), z logopedą, stomatologiem (zwłaszcza, jeśli zgrzytasz zębami, zaciskasz szczęki) i fizjoterapeutą lub terapeutą miofunkcjonalnym (często, choć nie zawsze jest nim logopeda).
Jeśli Twój nos jest drożny (sprawdź, czy potrafisz oddychać przez nos przez co najmniej minutę), a nawykowo oddychasz przez usta, możesz zacząć od krótkich sesji oddychania przez nos. Świadomie, w skupieniu pilnuj domknięcia usta i oddychania przez nos. Możesz także podczas czytania, oglądania telewizji, przeglądania Internetu zaklejać na kilka – kilkanaście minut usta zwykłym plastrem z apteki i oddychać przez nos. Jeśli pojawia się dyskomfort, napięcie – odklej plaster. Stopniowo wydłużaj czas oddychania przez nos.
Przeczytaj dlaczego oddychanie przez usta jest zdrowe i wspiera głos[ → ](https://easyvoice.pl/czytelnia/logopedycznie-o-glosie/1237/jak-oddychac-by-wspierac-mowe-i-glos)
Kittel A., Terapia miofunkcjonalna
Siebert B., Kamińska B., Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii układu stomatognatycznego. Układ stomatognatyczny a artykulacja, w: Biomedyczne podstawy logoepdii, red. Milewski S.
Schneider M., Techniki oddychania
