Zdolność słyszenia jest jednak podstawowym czynnikiem wpływającym na doskonalenie innych rodzajów słuchu, takich jak:
- słuch muzyczny, czyli zdolność różnicowania i powtarzania (odtwarzania) podstawowych cech dźwięku- jego wysokości, barwy i siły, tj. głośności oraz czasu jego trwania; wiąże się nie tylko z czułością słuchu, ale również z pamięcią i uwagą słuchową; w jego ramach wyróżnia się:
-
- słuch wysokościowy – poczucie, umiejętność spostrzegania i różnicowania wysokości dźwięków;
- słuch melodyczny, który pozwala spostrzegać, rozpoznawać i zapamiętywać melodie;
- słuch harmoniczny – umożliwia wyróżnianie poszczególnych dźwięków we współbrzmieniu;
- słuch dynamiczny – umożliwia percepcję głośności, czyli natężenia dźwięków;
- słuch tembrowy – zdolność różnicowania barwy dźwięków;
- słuch rytmiczny, tzw. poczucie rytmu, polega na spostrzeganiu czasu trwania dźwięków.
- słuch wewnętrzny jest umiejętnością, właściwością psychiczną, dzięki której możliwe jest wyobrażenie sobie dźwięków i ich elementów oraz całych obrazów muzycznych.
- słuch funkcjonalny to zdolność rozpoznawania sposobu funkcjonowania narządu głosowego, która bazuje na znajomości fizjologii narządu głosowego.
Dzięki zdolności słyszenia, mowa i śpiew stają się procesem świadomym i kontrolowanym. Narząd głosu nadzoruje prawidłowy przebieg emisji głosu i zapewnia jej kontrolę słuchową, która odbywa się na drodze:
- powietrznej, czyli poprzez przewodzenie drgań do ucha środkowego drogą powietrzną poprzez ucho zewnętrzne
- kostnej, tj. wtedy, gdy rozchodząca się kuliście fala dźwiękowa, wytworzona w krtani, dociera do ucha środkowego krótszą drogą, przez kostne części czaszki osoby mówiącej lub śpiewającej
Ten rodzaj kontroli zapewnia również właściwą artykulację głosek, umożliwia różnicowanie melodii wypowiedzi, a także wyłapywanie nieczystości wydobywanych dźwięków, błędów rytmicznych oraz wszelkich zniekształceń dźwięków.