Często zdarza się, że nie potrafimy naszych myśli przełożyć na odpowiednie słowa, że emocje towarzyszące relacjom z ludźmi tak silnie wpływają na to, co wychodzi z naszych ust, że efekt jest przeciwny do zamierzonego.
Wiele elementów może zaburzyć komunikację – warunki, w jakich odbywa się rozmowa (np. hałas, pośpiech), brak umiejętności aktywnego słuchania, brak umiejętności mówienia o swoich uczuciach, niewyraźna wymowa, nieszczerość.
Nie każdy z nas potrafi wprost powiedzieć, czego oczekuje. Mamy obawy, lęki, wyobrażenia, które hamują proces porozumienia. Nie zawsze wiemy, jakie słowa należy dobrać w danej sytuacji.
Często też nasze komunikaty zabijają nasz potencjał, nasze możliwości, hamują nasze działania, blokują zachowania, pomniejszają nasze zasługi. Może warto w procesie komunikacji docenić siebie?
To, co otrzymujemy jest uzależnione od tego, co mówimy.
W jaki sposób słowa mogą służyć także po to, by wzmocnić siebie? Poniżej znajdziesz wskazówki opracowane na podstawie książki „Mówisz, masz” (G.R. Walther)
- Oczekuj dobrego. Miej pozytywne myśli i nastawienie wobec siebie i innych. Nie tylko myśl, ale MÓW pozytywnie, np. zamiast mówić „Nie pamiętam tekstu prezentacji” powiedz „Poćwiczę swoją pamięć, by lepiej pamiętać treść”.Zdania zaczynające się od „muszę” zastąp wyrażeniem „chętnie to zrobię”
- Zamiast mówić „spróbuję to zrobić” powiedz „ zrobię to” – jest bardziej prawdopodobne, że takie zobowiązanie wobec siebie i innych zmotywuje Cię do podjęcia określonego działania.
- Skupiaj się na pozytywnych skutkach działań i zachowań– powiedz, co chcesz zrobić, a nie czego nie chciałbyś zrobić, np. zamiast „Nie chciałabym, abyś poczuła się urażona” powiedz „Chciałabym, abyś poznała moją szczerą opinię”.
- Kiedy mówisz o zdolnościach (zwłaszcza swoich), skieruj uwagę na to, co potrafisz, a nie na to, że nie możesz czegoś zrobić. Wyrażenie „nie mogę” odcina Cię od Twojego potencjału. Skupiaj się na tym, co jesteś w stanie zrobić.
- Zwróć uwagę na różnicę w skuteczności takich wyrażeń jak „jeśli” i „kiedy”. „Jeśli” zakłada warunek, „kiedy” ukierunkowuje Cię na pozytywne nastawienie.
- Problem postrzegaj jako wyzwanie, możliwość, motywację do działania. Zamiast mówić o problemach, mów o wyzwaniach.
- Zwróć uwagę na ograniczające Cię stwierdzenia, wyrażenia. Stosuj takie, które będą wzmacniać Ciebie lub rozmówcę, np. „coraz lepiej śpiewam” zamiast „nie potrafię śpiewać”.
- Ze swojego słownika wyrzuć słowo „niemożliwe”. Stosuj precyzyjne, pozytywne wyrażenie, mówiące o tym, co chcesz osiągnąć, np. „nauczenie się dobrej wymowy wymaga trochę wysiłku, ale da się to zrobić”.
- Przestań usprawiedliwiać się i przepraszać za coś, co tego nie wymaga (np. za wyimaginowany bałagan w domu, nieporządek na biurku). Lepiej nie mów nic.
- Mów o sobie z przekonaniem, wiarą i dumą. Mów, jakie jest Twoje zdanie, mów w co wierzysz, co popierasz, czego nie lubisz. W komunikatach doceniaj siebie zamiast podkreślać swoją małość. Doceniaj swoje działania, działania innych. Uznawaj swoje zasługi. Wykonuj wszystko jak najlepiej.
- Porażki traktuj jak lekcje. Wyrażaj to także za pomocą słów. Zamiast mówić „nie udało się” powiedz „to nauczyło mnie, by…”.
- Zmień nawykowe negatywne reakcje słowne wobec rzeczy nieoczekiwanych. Pomyśl i powiedz, że to raczej „dobra wiadomość, wspaniała możliwość”, a nie „katastrofa, totalna porażka”.
- Niech Twój język koncentruje się na tym, by pozytywnie kształtować przyszłość. Zamiast „gdybym tylko…” powiedz raczej „Od teraz będę….”
- W trudnych sytuacjach pomyśl sobie, co gorszego jeszcze może się zdarzyć? Zaakceptuj to, co może się stać , powiedz „to koniec” i ruszaj do przodu. Pomyśl i powiedz, co możesz zrobić, by było lepiej.
- Usuń ze swoich wypowiedzi wyrażenia mówiące o tym, że nie masz kontroli nad swoim czasem.
- W używanych wyrażeniach przyjmuj odpowiedzialność za swoją sytuację. Idź dalej, nie zrzucaj winy na innych ludzi czy zewnętrzne okoliczności. Szkoda na to Twojej energii.
- Unikaj słów, które sprawiają, że stajesz się ofiarą. Niech z Twoich słów wychodzą słowa wyrażające siłę.
W relacjach z innymi ludźmi autor radzi:
- Wyrażaj uznanie i podziw wobec innych ludzi. Doceniaj siebie i sukcesy Twojego rozmówcy – zawsze, gdy się ono należy.
- Chwal ludzi, kiedy na to zasługują, zwłaszcza, jeśli tej pochwały nie oczekują.
- Zamiast „ale” posługuj się spójnikiem „i”, który tworzy lepszą atmosferę do wszelkiego działania.
- Zachęcaj ludzi do działania – mów z przekonaniem „zróbmy to”.
- W rozmowach podkreślaj, dlaczego udział drugiej osoby będzie dla niej ważny, korzystny.
- „Uczyń swoim codziennym nawykiem zadawanie przynajmniej jednego pytania polepszającego relację”.
- Zamiast mówić o tym, czego nie możesz zrobić, podkreślaj to, co jesteś w stanie zrobić.
- W sytuacjach konfliktowych niech Twój język wskazuje na chęć współpracy, bycie po tej samej stronie.
- Zapraszaj ludzi do działania, zapraszaj, by wybierali spośród różnych możliwości, gdy chcesz zachęcić ich do współpracy.
- Odwołuj się do ludzkiego poczucia sprawiedliwości, gdy podejrzewasz, że ludzie traktują Cię nieuczciwie, np. „najuczciwiej byłoby, gdybyśmy…”.
- Współpracując z ludźmi, przyjmuj inny punkt widzenia, wskazuj na zalety różnych rozwiązań i zachęcaj do poszukiwania jeszcze lepszych możliwości.
- Bądź pewny tego, co mówisz. Podejmuj tylko te zobowiązania, które jesteś w stanie wykonać. Bądź wiarygodny, mów konkretnie o czasie, ilości, terminach. Unikaj wyrażenia „powinienem”.
- Dotrzymuj danego słowa, terminów. Daj ludziom nieco więcej niż obiecałeś. Zrób więcej, niż od Ciebie wymagają, pozostawiaj zapas czasu, kiedy podejmujesz się wykonać określone działanie.
- Upewnij się, że zrozumiałeś swojego rozmówcę. Podsumuj słowami to, co ustaliliście.
- Zadawaj pytania otwarte, takie, które dostarczą Ci więcej informacji do działania. Unikaj pytań zamkniętych, na które uzyskasz odpowiedź „tak” lub „nie”.
- Powiedz to, co chcesz powiedzieć. Mów w sposób zdecydowany, unikaj niepotrzebnych słów, które mogą sugerować mataczenie, próbę ukrycia czegoś.
- Mów prawdę zamiast mówić „prawdę mówiąc”.
- Jeśli nie chcesz lub nie możesz czegoś wykonać, powiedz „nie”.
- Ogólne wyrażenia typu „zawsze, nigdy” nie są dobrym rozwiązaniem, gdy mówisz o zachowaniu swoim lub innych ludzi.
- Świadomie wypowiadaj imię Twojego rozmówcy podczas rozmowy. Zapamiętuj imiona, nazwiska, przypominaj swoje, jeśli widzisz, że ktoś zapomniał. Jeśli nie pamiętasz jak nazywa się Twój rozmówca, poproś o przypomnienie.
- Bądź uprzejmy, życzliwy, stosuj słowa „dziękuję”, „proszę”.
- Przyznawaj się do błędów, przepraszaj za nie, przyjmij odpowiedzialność, obiecaj, że zrobisz wszystko, by je naprawić i zrób to.
- Mów ludziom, że jesteś z nich dumny, kiedy na to zasługują.
Jeszcze jedna ważna sprawa….
Przestań oczekiwać, że ludzie będą czytać w Twoich myślach, że odgadną Twoje potrzeby i pragnienia. Zacznij o nich mówić. Otwarcie. Powodzenia.
