Twój głos jest ważny, ma moc wyrażania, perswazji, tworzenia.
Przekazuje myśli, emocje, odczucia. Maluje obrazy, dotyka, buduje relacje.
Jest silny i potrzebuje Twojego wsparcia, codziennej opieki, małych rzeczy, zdrowych nawyków.
Twoje małe działanie każdego dnia może całkowicie odmienić jego brzmienie, formę i zapewnić Ci świetną wokalną kondycję.

Nastawienie to nasza postawa, stosunek do czegoś, stan, który charakteryzuje nas, nasze działania, wpływa na podejmowane decyzje i oceny. Od niego zależy to, jak patrzymy na świat i codzienne życie, sytuacje i doświadczenia, które są jego częścią. Wolimy otaczać się ludźmi, którzy mają pozytywne nastawienie. Takie osoby są charyzmatyczne, wzbudzają w nas optymizm i dobre emocje. Motywują, inspirują, uspokajają. Ich głos jest naturalnym elementem pasującym do tego obrazka i staje się narzędziem o ogromnej sile wpływu. Nie muszą tryskać dobrym humorem, udawać, że są bardziej szczęśliwi niż są. Oni po prostu lubią życie, bo widzą w nim przede wszystkim dobro i piękno.

Grudzień to czas, który chcemy przeznaczyć na budowanie dobrego nastawienia, ćwiczenie się w zmienianiu swoich myśli. Ta umiejętność jest na wyciągnięcie ręki i może – poprzez pracę nad sobą – sprawić, że trudne dni, smutne chwile, ciężkie doświadczenia nie będą odbierały nam całej radości życia. To, co myślimy może nas wzmacniać lub odbierać siłę. Nie jest to wiedza tajemna, nie są to czary. To praca z umysłem, sercem i emocjami. Bywa walką o siebie i lepsze życie. Żadne ćwiczenia techniczne nie sprawią, że głos będzie autentycznie radosny, prawdziwie budzący ciepłe i pozytywne odczucia w słuchaczach.

Nasze doświadczenia kształtują to, jak odbieramy dźwięki. Decydują o tym, czyj głos lubimy, jaka barwa głosu łapie nas za serce albo jakich utworów nie cierpimy słuchać. Warto poznać swoje reakcje, rozpoznać co takiego i dlaczego nas drażni oraz staje się dla nas nieznośnym hałasem. Można nauczyć się wyłapywać drażniące nas dźwięki i zmienić swoją reakcję, by nie ulegać ich negatywnym wpływom. Łatwiej będzie wtedy odnaleźć ciszę – i tę na zewnątrz (możemy się od tych dźwięków izolować) oraz wejść w stan wewnętrznej ciszy.

Jakim jesteś słuchaczem? Słuchasz innych uważnie, aktywnie czy Twoje myśli odpływają w inne strony? Umiejętność słuchania jest niezbędnym elementem komunikacji i budowania relacji. Narażeni na codzienny pośpiech, ogromną ilość bodźców mamy problemy ze słuchaniem drugiej osoby. Gdy zaczynamy mówić, trudno nam czasem przestać, zatrzymać się. Pauza i cisza są w komunikacji tak samo ważne jak wypowiadane słowa. To potężne narzędzia, które pomagają nam lepiej przekazywać treść, budować nastrój oraz słuchać siebie.

Mój ulubiony sposób na odnalezienie ciszy mimo otaczającego hałasu. Pokazuje, że nie potrzeba specjalnych warunków, by odnaleźć ciszę i że
ważniejsza jest ta cisza w nas.
Zaczynając od tego, co na zewnątrz kierujemy się do wnętrza.
To także dobry trening słuchowy, który również jest potrzebny, by świadomie emitować dźwięki.

Oddychaj uważnie, by móc wejść w kontakt z ciszą. Świadomość własnego oddechu jest podstawą więzi z ciałem i uczuciami.

Najpiękniejsze dla świata dźwięki mogą być tym, co nas drażni. Każdy z nas bowiem inaczej postrzega hałas. Możemy nauczyć się także wyciszać wewnątrz nawet wtedy, gdy mnóstwo dźwięków znajduje się w naszym otoczeniu.

Świat jest wypełniony hałasem. Nawet wtedy, gdy kończy się dzień i gasną światła, nie zawsze możemy liczyć na na zupełne wyciszenie. Okazuje się, że otaczają nas dźwięki, które nie cichną. Dopóki nie stworzymy w sobie własnej oazy, trudno będzie poczuć uspokojenie i zregenerować się po dniu wypełnionym dźwiękami (co trudne o wiele bardziej, gdy z dźwiękiem pracujemy).
Potrzebujemy umiejętności tworzenia wewnętrznej ciszy wśród hałasu i mimo bodźców, które odciągają uwagę od nas samych – naszych uczuć, emocji i myśli, które domagają się wyrażenia czy zauważenia. Potrzebujemy wyciszenia, by dać odpocząć naszym głosom, ciałom i umysłom. Tym elementom, które w ciągu dnia tak ciężko pracują, gdy produkujemy dźwięki.

W sytuacjach kryzysowych, gdy jesteśmy zmęczeni czy potrzebujemy odprężenia najprościej sięgnąć po te najłatwiejsze rozwiązania, które szybko ukoją ból, pomogą fizycznie „przeżuć” emocje – przecież „czekolada rozumie”…
Przejedzona emocja, przejedzony stres to nie coś co przeżywamy, oswajamy, nazywamy i uwalniamy się od tego, ale coś, co pozostaje w nas wraz z nadmiarem spożytych kalorii.

Dziś w ramach nawiązania do tematu naszej akcji w tym miesiącu, przypominam Wam artykuł o anemii, która ściśle łączy się z niedoborami w diecie (choć jej przyczyną mogą być również inne poważne schorzenia). Osoby na diecie wykluczającej mięso, jaja, ryby powinny zadbać szczególnie o odpowiednie dostawy witaminy B12, żelaza i kwasu foliowego.

Często chrypka i pokasływanie związane z zaleganiem wydzieliny to jedyne objawy refluksu. Gdy udajemy się do laryngologa zaniepokojeni długotrwałą chrypą, pobolewaniem gardła czy porannym kaszlem możemy zdziwić się, gdy usłyszymy, że te objawy nie są zwiastunem infekcji, ale skutkiem choroby toczącej się w układzie trawiennym.
Refluks żołądkowo – przełykowy to choroba, która wyraźnie wpływa na funkcjonowanie głosu i samą krtań. Jest nieprzyjemna i może mieć poważne konsekwencje, gdy ją zaniedbamy. Także dla głosu.

Kiedyś te problemy przypisywane były młodym dziewczynom. Dziś dotyczą osób w każdym wieku, bez względu na płeć i wiek. Chorują i starzy i młodzi, młode dziewczyny i dojrzałe kobiety, chłopcy i dorośli mężczyźni. Przekaz mass mediów, presja i idealny świat kreowany w mediach społecznościowych ma ogromny wpływ na to, że „musimy” dobrze wyglądać. Osoby występujące publicznie, będące na wizji, ciągle obserwowane, a także marzące o karierze wokalnej lub aktorskiej mogą odczuć ją jeszcze bardziej. Odchudzanie się, by lepiej wyglądać, by zyskać podziw i kolejne lajki może łatwo przerodzić się w obsesję i doprowadzić do poważnych zaburzeń. A one nie pozostają bez wpływu na zdrowie nasze i narządu głosowego.

W jednym z ostatnich miesięcy w ramach akcji #12dobrychnawyków dla głosu, gdy pracowaliśmy nad wzmacnianiem odporności, wspomniałam, że sposób odżywiania jest elementem, który wpływa na siły obronne naszego organizmu. Nie da się zwalczyć rozpoczynającej infekcji, gdy ciału brakuje witamin i minerałów, gdy jest osłabione złą dietą czy zaburzeniami odżywiania. Dbając o dobre odżywienie organizmu wzmacniamy układ odpornościowy.

Tak, ale niekoniecznie w postaci surowej, jak to powtarza się od lat w wielu wskazówkach dla śpiewaków. Choć jeśli lubisz i masz dostęp do dobrej jakości jajek, to czemu nie? Jeśli Ci to służy, daje poczucie komfortu w jamie ustno- gardłowej, to nic nie stoi na przeszkodzie. Tym bardziej, że jajko jest źródłem witamin, które mają dobroczynny wpływ na śluzówki gardła i krtani – witamin A i E. Choć ja do zwolenników takiego sposobu się nie zaliczam – bardziej stawiam na codzienne dbanie o formę krtani niż liczę na cudowne efekty takiego jednorazowego działania.

Od początku przekonuję do picia wody dla zdrowia krtani i doskonałej formy głosu. Do picia wody czystej, niegazowanej o temperaturze pokojowej lub letniej/ ciepłej, z dodatkiem ziół, owoców lub warzyw.
Nie wszystkim się to podoba, bo oznacza to zrezygnowanie z popijania herbaty podczas lekcji lub wykładu czy kawy podczas spotkań z klientami. Albo ulubionego gazowanego napoju, codziennego wieczornego drinka dla relaksu. Nie lubimy zmian, nie chcemy być aż tak radykalni w dbaniu o głos, dopóki nie pojawią się problemy z głosem i konieczność przyjrzenia się temu, co do nich doprowadziło.

Wymyśliłam takie określenie, by przypominać o tym, że niektórzy z nas przed wystąpieniem, próbą, koncertem, lekcją, prezentacją. wykładem czy inną publiczną i intensywną aktywnością głosową nie powinni spożywać mleka i jego przetworów. Dlaczego? By uniknąć nieprzyjemnych trudności podczas emisji głosu oraz objawów nietolerancji laktozy (głównie dolegliwości trawiennych powodujących napięcie w okolicy brzucha, które wpływa na pracę przepony, postawę ciała).

Nasze codzienne menu wpływa nie tylko na to, w jakiej jesteśmy kondycji psychofizycznej, jaki mamy poziom energii, ale także na to, czy praca głosem, mówienie i śpiewanie są komfortowe, czy nie musimy mierzyć się z chrypką, pokasływaniem, ciągłym odchrząkiwaniem, załamywaniem się głosu i zmęczeniem.

W tym miesiącu pracujemy nad dietą, która dobrze wpływa na funkcjonowanie narządu głosu i jego brzmienie. W 2016 roku napisałam w jednym z artykułów: „Jednym z elementów dbania o narząd głosu jest zdrowa dieta. Nie mam tu na myśli żadnej diety odchudzającej, czy eliminującej określone grupy produktów. Dieta – to sposób żywienia, który ma nam zapewnić energię, dobre zdrowie i kondycję psychiczną. Podstawą naszej siły, witalności i energii głosu powinno być zdrowe, odżywione ciało. To, co dostarczamy naszemu ciału, staje się bardzo istotne gdy pojawiają się różne trudności głosowe (np. chrypki, załamywania się głosu, zmiany brzmienia), tym bardziej, gdy dołączają do nich także inne schorzenia organizmu np. refluks, alergia, stany zapalne”. Słowa powstały z moich obserwacji podczas codziennej pracy z głosem, jak wiele problemów głosowych ma swoje źródło w nieprawidłowym odżywianiu.Coraz częściej trafiały do mnie osoby, które cierpiały na refluks i problemy trawienne ( w początkach mojej pracy zawodowej była to rzadkość). Teraz, to prawdziwa plaga i widzę, jak coraz bardziej to, co jemy przyczynia się do problemów ze zdrowiem, także komplikuje codzienne, intensywne posługiwanie się głosem.

Oszczędzanie głosu jest elementem głosowej higieny, która pomaga nam pracować nim sprawnie, bez wysiłku i utraty zdrowia.
Możemy oszczędzać głos – jest tyle okazji i możliwości każdego dnia.
Twoja krtań będzie Ci wdzięczna – usłyszysz to w swoim głosie.

Każde napięcie pojawiające się w ciele, to czynnik obciążający krtań. Napięcia blokują przepływ uczuć, energii, fali oddechowej. Nie pozwalają nam wyrażać emocji, powstrzymują je. W pewien sposób nas chronią. Wynikają również ze złej postawy albo stresu, na jaki jesteśmy coraz częściej narażeni.

Hałas męczy, stresuje (to dodatkowe obciążenie dla organizmu) oraz sprawia, że mówimy/ śpiewamy głośniej i z większym wysiłkiem. Tracimy naturalność tego procesu, może pojawić się ból gardła i ogromny wysiłek związany z produkcją dźwięków.

Wypracuj sprawność artykulacyjną, a emitowanie dźwięków będzie swobodne i łatwiejsze. Niepotrzebnie obciążamy narząd głosowy, gdy braki artykulacyjne nadrabiamy natężeniem dźwięków. Kiedy nasze słowa nie są dobrze słyszalne i zrozumiane przez słuchaczy, pierwszą naszą reakcją jest podniesienie głosu – mówimy głośniej i wyżej, co również jest elementem prowadzącym do większego wysiłku mięśni krtaniowych.

Nie musisz mówić przez cały czas. Podczas wykładu, lekcji, wystąpienia możesz wykorzystać nagrane przez siebie wcześniej materiały, nagrania czytane przez lektora, audiobooki, filmy, inne pomoce wizualne lub narzędzia, które zaangażują słuchaczy.

Kolejnym elementem oszczędzania głosu jest kontrolowanie co jakiś czas, podczas używania głosu, pozycji ciała. Może ona sprzyjać dobrej emisji głosu i pomóc krtani w optymalnym funkcjonowaniu bez zbędnego wysiłku lub wprost przeciwnie – przyczynić się do nadwyrężenia głosu i problemów z krtanią. Wiele razy już o postawie ciała wspominałam, teraz w ramach nauki oszczędzania głosu zachęcam do tego, byśmy zwracali uwagę na ułożenie głowy i barków. To części ciała znajdujące się najbliżej krtani, które mają ogromny wpływ na jakość produkcji dźwiękowej przez fałdy głosowe.

Oszczędzanie głosu to nie tylko cisza, milczenie, ograniczanie ilości wydobywanych dźwięków, ale także unikanie dodatkowego wysiłku, którym dla krtani jest mówienie zbyt nisko lub wysoko albo śpiewanie w nieodpowiedniej tonacji.

Wielokrotnie w ciągu dnia nasza krtań może odpocząć, jeśli tylko powstrzymamy się od mówienia/ śpiewania, wtedy, gdy nie jest to potrzebne czy konieczne. Możemy robić ciche przerwy, gdy powstrzymamy się od udziału w dyskusji, rozmowie, która nie wnosi do naszego życia nic ważnego. Lub gdy wybierzemy się na krótki samotny spacer.

To jedno z narzędzi pierwszej pomocy dla krtani. Chwile bez wydobywania dźwięków – zwłaszcza jeśli mamy za sobą kilka godzin mówienia, wymagający wykład, ważne spotkanie, które wiązało się ze stresem albo próbę czy koncert, na którym niekoniecznie dobrze się słyszeliśmy – pomogą odzyskać sprawność i utrzymać krtań w zdrowiu i dobrej formie.

Aby umożliwić krtani chwile odpoczynku, dać jej i sobie czas na regenerację, warto – kiedy to możliwe (a prawie zawsze tak się da), zamiast kolejnej rozmowy telefonicznej w ciągu dnia, wykorzystać rozwój technologiczny i wysłać wiadomość sms lub e-mail. Rozmowa telefoniczna często trwa dłużej niż zakładaliśmy. Bywa, że te dodatkowe minuty głosowej aktywności, powtórzone kilka razy w ciągu dnia, obciążają krtań, która i tak zmagać musi się z dużą intensywnością pracy, gdy mówimy i śpiewamy, także wtedy, gdy brakuje nam prawidłowej techniki.

Potrzebujemy ciszy głosie i w życiu. Narząd głosowy to skomplikowana maszyna i delikatny instrument, zamknięty w ciele, poddawany nieustannym próbom, narażany na ogromny wysiłek i wpływ tego co czujemy, myślimy, przeżywamy. Chwile odpoczynku, choć wydają się czasem stratą czasu, są najlepszym lekarstwem po intensywnej próbie, wymagającym wystąpieniu lub codziennym wielogodzinnym mówieniu.

Jednym ze sposobów oszczędzania głosu jest słuchanie innych np. podczas rozmowy. Słuchanie z większą uwagą, może także w większym wymiarze czasowym niż do tej pory. Trudna to sztuka, ale pozwólmy sobie na słuchanie innych.

Wrzesień to dla wielu osób pracujących głosem czas powrotu do aktywności zawodowej lub czas jej intensyfikacji. Pierwsze dni czasem boleśnie pokazują, jak bardzo potrzebna jest ciągła troska o głos i utrzymywanie dobrej formy przez codzienne ćwiczenia głosu. Chrypa, szybkie męczenie się głosu, ból gardła, załamywanie się głosu, suchy kaszel to typowe wrześniowe dolegliwości. Jest nią również utrata głosu po pierwszych kilku – kilkunastu dniach mówienia i/lub śpiewania po wakacyjnej przerwie. Potraktujmy ten czas jako szkołę dla siebie. By nauczyć się oszczędzać głos i pomóc krtani w codziennym, wielogodzinnym funkcjonowaniu. Tak, by mogła pracować optymalnie i jak najlepiej wyrażać nas, nasze emocje i przekazywać myśli.
Również jeśli występujesz na scenie i śpiewasz umiejętność oszczędzania głosu jest nawykiem, który warto wypracować, by nie narażać się na przykre niespodzianki, gdy zmęczona aktywnością krtań odmawia współpracy.

Witalność, siła, odporność, a nawet nasze samopoczucie psychofizyczne uzależnione są od tego, w jakiej formie są nasze jelita. Aby wzmocnić swój system odpornościowy, zanim nadejdą trudne dla niego dni, zacznijmy już teraz wprowadzać do swojej diety kiszone warzywa, a także owoce. Końcówka lata i początek jesieni to czas obfitości warzyw i owoców – duża część z nich nadaje się do kiszenia, a ich spożywanie w takiej formie to jeszcze więcej zdrowia w postaci witamin oraz odpowiednie dokarmienie mikroorganizmów zamieszkujących przewód pokarmowy (mikrobiom, mikrobiota, flora bakteryjna jelit).

Gdy boli Cię ząb, idziesz do dentysty. Oprócz borowania usłyszysz zapewne także dobre rady, których udzieli Ci lekarz, by uniknąć kolejnych problemów z uzębieniem.
Gdy dokucza Ci kręgosłup, zgłaszasz się do lekarza, idziesz do fizjoterapeuty. Oprócz ćwiczeń dostajesz listę tego, co wolno, a czego należy unikać. Być może usłyszysz też mnóstwo wskazówek, które pomogą w procesie powrotu do zdrowia czy odzyskaniu formy. Dostaniesz też podpowiedzi, dzięki którym unikniesz problemów w przyszłości. Kiedy zgłosisz się do mnie z problemami głosu, postąpię podobnie. Zrobię wszystko, by pomóc Ci odzyskać zdrowie i byśmy w niedalekiej przyszłości mogli spotkać się ponownie nie po to, by ratować Twój głos, ale go rozwijać.
Dlatego będę przekonywać Cię, byś był radykalny w dbaniu o głos.

Jego nadmiar szkodzi i prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych. Brak podobnie może wyrządzić wiele krzywdy w naszym organizmie. Słońce to nasz przyjaciel, towarzysz codziennych dni, któremu zawdzięczamy między innymi dobry humor, sprawne funkcjonowanie układu szkieletowego, mięśniowego, nerwowego a także silniejszy układ immunologiczny. Niedobory, na jakie jesteśmy narażeni wskutek złej diety i ograniczonej ilości światła słonecznego przez kilka miesięcy w roku, nie pozostają bez wpływu na nasze zdrowie. Siła i forma naszego głosu mają swoje źródło także w zdrowym ciele i silnym układzie odpornościowym. Musi on sobie sprawnie radzić z wirusami i bakteriami, gdy mówiąc i śpiewając oddychamy głównie przez usta, a komunikując się z ludźmi jesteśmy narażeni na kontakt z drobnoustrojami wywołującymi choroby.

Zdrowy oddech jest cichy, spokojny, niemal niewidoczny. Wypływa naturalnie z potrzeb ciała. Zarówno w mowie, śpiewie jak i wtedy, gdy nie używamy głosu. Jest jednak ważna różnica, o której nie wiemy lub w codziennym życiu po prostu nie pamiętamy. Gdy mówimy i śpiewamy oddychamy przez usta. W pozostałych sytuacjach powinniśmy wdychać i wydychać powietrze przez nos. Jeśli chcemy mniej chorować, a także dobrze brzmieć, prawidłowy wdech i wydech to podstawa. Oddychanie przez nos wspomaga również układ odpornościowy i sprawia, że rzadziej chorujemy.

Hartowanie jest ważne, jeśli pracujemy głosem. Każda niedyspozycja ciała wpływa na jakość głosu. Brzmienie głosu zmienia się, gdy pojawia się katar, siła głosu słabnie, gdy boli gardło, komfort pracy spada do zera, gdy ciało mobilizuje się do walki z wirusami. Jeśli mówimy lub śpiewamy i chcemy to robić jak najlepiej oraz jak najmniejszym kosztem, z przyjemnością, radością, entuzjazmem i efektownie – nie możemy pozwolić sobie na częste niedyspozycje czy poważniejsze choroby układu oddechowego. Nie może być wymówką to, że są miesiące w roku, gdy choruje duża część społeczeństwa. Nie możemy obwiniać o to złej, sprzyjającej chorobom, pogody. Dużą rolę odgrywa tu styl życia. Nasze nawyki, które pozwalają przetrwać te trudniejsze dni lub takie, które przyczyniają się do łatwego „łapania” infekcji.

Będąc dziećmi poznawaliśmy siebie i świat poprzez ciało. Dotyk, smak, słuch i pozostałe zmysły były dla nas źródłem informacji o tym, co dzieje się w nas i wokół nas. Ciało było czymś co wzbudzało zachwyt i ciekawość. Ciekawość ta popychała nas do rozwoju i zdobywania kolejnych umiejętności, by w ciągu pierwszych dwóch lat życia móc dojść do pierwszych prób manifestowania swojej samodzielności i niezależności. Żyliśmy w ciele, nasz związek z nim był naturalną częścią naszej egzystencji.

Zdrowie to nie tylko brak choroby. To coś więcej. Dzięki niemu możemy żyć pełnią życia, cieszyć się, rozwijać, podejmować wyzwania, tworzyć. Możemy korzystać z ciała, oddychać swobodnie i wydobywać dźwięki bez wysiłku. Cieszyć się także pełnią brzmienia i tym, kim jesteśmy.

Czy wiesz, że kilka pierwszych nawyków, nad którymi pracowaliśmy na początku roku ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania układu odpornościowego?
Odpowiednia ilość snu, odpoczynek i relaks, regularna aktywność fizyczna, nawodnienie organizmu oraz praktyka wdzięczności, która poprawia nasze samopoczucie i doładowuje nas pozytywnym myśleniem, sprawia, że zauważmy w naszym życiu to, co daj nam radość i chwile szczęścia. Poza tym codzienna gimnastyka narządu głosowego wzmacnia krtań, przyzwyczaja mięśnie i narządy aparatu głosowego do określonego wysiłku oraz uczy funkcjonowania w różnych warunkach, co wpływa także na to, jak radzimy sobie w trudniejszych okresach roku i gdy atakują nas wirusy.

Choć trudno nam to przyznać lub zauważyć, duża część problemów w naszym życiu (także zdrowotnych) ma swoje korzenie w braku miłości siebie. Łatwiej kochać nam męża, partnera, żonę, przyjaciela, dzieci czy darzyć większą uwagą i poświęcać swój czas przedmiotom, zwierzętom niż samym sobie. To także forma ucieczki od siebie i skutek niekochania siebie. Spójrzmy nieco inaczej na chorobę, która jest nie tylko sumą różnych symptomów, ale informacją dla nas.

W tym miesiącu pracujemy nad wzmocnieniem odporności. To kolejny dobry nawyk, dzięki któremu możemy między innymi pracować głosem efektownie i efektywnie. Stan naszego ciała znajduje odbicie w barwie głosu, tempie mowy, dynamice głosu czy jego sile. Chore ciało nie pozwala nam często pokazać i wykorzystać tego, co najlepsze mamy w głosie. Zepsuty instrument trzeba naprawić. Trzeba o niego dbać. W przypadku krtani – dbamy o siebie całych: od stóp do głowy.

Aby mówić i śpiewać bez wysiłku, potrzebujemy swobody w ciele. Gdy taki stan staje się dla nas czymś naturalnym, łatwo osiągalnym (tego można się nauczyć, tę umiejętność można wyćwiczyć), nie musimy się specjalnie martwić o to, że ciało będzie przeszkadzać w emitowaniu głosu.
Odczujemy raczej z jaką łatwością dźwięki wydobywają się z naszego gardła. Gra jest warta świeczki.

Jeśli pracujesz głosem lub nad jego brzmieniem, jeśli śpiewasz lub często używasz go publicznie, doskonale wiesz, jak wiele energii wymaga emitowanie dźwięków. Gdyby przyjrzeć się temu procesowi z bliska, zobaczylibyśmy, że w skomplikowanej maszynerii naszego aparatu głosowego, jego poszczególne części wykonują pracę wymagającą stałego dopływu prądu – Twojej siły fizycznej i energii psychicznej.
Komunikowanie się z ludźmi angażuje ciała i umysły, pożera znaczną część naszych wewnętrznych zasobów, wymaga „przetrawienia” emocji własnych i cudzych oraz ciągłej interakcji, dawania czegoś od siebie, dzielenia się.

Jeśli medytacja, ćwiczenia relaksacyjne, treningi oddechowe, taniec, sport lub inne metody odpoczynku Cię nudzą lub wydają się zbyt trudne – zrób sobie przerwę na słuchanie muzyki. Poddaj się dźwiękom, które poprowadzą Cię do miejsca, w którym możesz wyciszyć się i odzyskać równowagę – bez konieczności wychodzenia z domu czy wyjazdu na koniec świata.

Aby móc odpocząć nie tylko podczas urlopu, ale by móc to robić codziennie, bez większego wysiłku – stwórz swoje własne miejsce, w którym możesz odpocząć, znaleźć wytchnienie, naładować baterie. Takie, z którego powrócisz z zapasem energii, w lepszym nastroju i wiarą w swoje siły.

Zażywaj przed snem i w ciągu dnia, gdy zaczynasz odczuwać niepokój, pojawia się napięcie, ból głowy i gdy głos odmawia współpracy.

Nauka odpoczywania, to także sztuka panowania nad własnymi myślami. To one stoją za stresem i napięciem, które odczuwamy. Możemy zmienić nasze myśli. Wybierać te, którym oddajemy swój czas i energię. To na czym się koncentrujemy staje się silniejsze i ma na nas coraz większy wpływ.

Czy jest coś, co pochłania Cię bez reszty? Czemu oddajesz się z taką pasją, że zapominasz o wszystkim dokoła? Czy jest to coś poza Twoją pracą, poza tym, czym zajmujesz się codziennie?
Może należysz do tych szczęśliwców, którzy lubią to co robią. Może spełniasz się w tym co robisz. Może praca nad głosem jest Twoją pasją i zajmuje Ci długie godziny. I tu kryje się niebezpieczeństwo przepracowania i wypalenia, jeśli nie potrafisz odpoczywać.

Lipiec to zawsze był wyczekiwany czas wakacyjnej beztroski – słodkie lenistwo, nicnierobienie, wyjazdy, podróże małe i duże. Inne tempo życia i poczucie wolności, życie pozbawione „muszę”. Choć w dorosłym życiu wiele się zmieniło, to lipiec zawsze kojarzy mi się z innym rytmem życia, nawet jeśli w lipcu pracuję. Chcę Was zaprosić do bardzo przyjemnej pracy nad kolejnym zdrowym nawykiem dla naszego głosu. W tym miesiącu w ramach #12dobrychnawyków ćwiczymy się w relaksacji i odpoczynku. Czas sprzyja, choć świat teraz trochę inny i pewnie wielu z nas zostało zmuszonych do zmiany wakacyjnych planów.

Na koniec tego miesiąca jeszcze jedno ćwiczenie z aplikacji TRENING GŁOSU.
Moje ulubione, doskonalące wytrzymałość mięśni aparatu głosowego. To trening oddechowy i artykulacyjny – dwa elementy, które najczęściej przysparzają nam problemów podczas komunikacji.

Samogłoski to baza, na której opiera się emisja głosu. Niosą dźwięk i towarzyszące mu emocje. Zbyt często je skracamy nie pozwalając na pełne ich wybrzmienie. Czynimy swoją mowę niezrozumiałą, a dźwięk traci na jakości.
Kolejna propozycja ćwiczenia z naszej darmowej aplikacji “Trening głosu”.

W pracy nad głosem nie ma miejsca na „wszystko albo nic”. Tu liczy się każde powtórzenie. Nie musisz rezygnować z treningu, jeśli masz tylko 5 minut czy nie czujesz się na siłach, by wykonać cały zestaw ćwiczeń. To zmora perfekcjonistów, którzy muszą robić wszystko najlepiej. A wystarczy wykonać ćwiczenia wystarczająco dobrze, najlepiej, jak w danym pozwala nam forma psychiczna i fizyczna.

Trening głosu to nie tylko wysiłek, pot i łzy. To nie tylko kryzysy i załamania, gdy nie wychodzi albo ogrom pracy zanim nastąpi przyswojenie nowej umiejętności. To też. Ale również droga do poznania swojego głosu i samego siebie. To odkrywanie siebie na nowo, przywrócenie utraconej siły i przemiana, której można doświadczyć, jeśli ćwiczymy uważnie i świadomie, a nie tylko mechanicznie powtarzamy określone ruchy.

Samogłoskowe mruczando z głoskami „u – o – a” to ćwiczenie, które wzmocni Twój głos i nada głębi wydobywanym dźwiękom. Pozwoli Ci uruchomić rezonatory znajdujące się w klatce piersiowej i przestrzeniach głowy. Głos stanie się dźwięczny i lepiej słyszalny.

Trening czyni cuda. Nie za sprawą czarodziejskiej różdżki, ale dzięki wytrwałości, samodyscyplinie i regularności. Wspomagają go nasz wysiłek, zaangażowanie i uważność. To dzięki niemu cichy głos zyskuje siłę, a bełkot zamienia się w wyraźną mowę. Emocje zastępują nudę i monotonię, a strach przed mówieniem staje się czymś, co potrafimy oswoić.

Jeśli każdego dnia poświęcisz na ćwiczenia tylko 5 minut w ciągu tygodnia to już ponad pół godziny, a w miesiącu około 150 minut. Z doświadczenia wiem, że rzadko kiedy pozostajemy przy tych 5 minutach, bowiem praca z głosem ma tę wspaniałą moc poprawiania naszego samopoczucia, rozluźnienia, że idziemy dalej – chcąc więcej tych dobroczynnych skutków.

Dziś jedno z ćwiczeń, które znajduje się w ułożonym przeze mnie treningu głosu. Jedno z najłatwiejszych, bo związanych z najprostszą czynnością w naszym życiu – z ziewaniem. Ale okazuje się, że ciało, które nie radzi sobie ze stresem, może utrudnić wykonywanie tego ćwiczenia.
Również zaciśnięte nawykowo szczęki i blokady w postaci naszych przekonań, wdrukowanych zachowań (np. nie otwieraj buzi tak szeroko) mogą początkowo powstrzymywać pełne brzmienie głosu.

Po co czekać na jutro, skoro zacząć ćwiczyć możesz dziś, teraz. Nawet jeśli masz gorszy dzień, dołuje Cię brzydka pogoda, albo plan dnia masz wypełniony po brzegi. Zacznij. Spokojnie, nie musisz wykonać godzinnego treningu. Tylko kilka minut dziennie wystarczy, by zmienić Twój głos i zadbać o jego zdrowie.

To, co początkowo jest trudne, stanie się łatwe, gdy każdego dnia wykonasz ten jeden krok i zaczniesz. Czas na ćwiczenia znajdzie się, jeśli tylko wyrazisz chęć pracy i rozwoju oraz umieścisz je wysoko na liście swoich zadań. Pomoże Ci w tym również ustalenie czasu, jaki możesz danego dnia przeznaczyć na ćwiczenia.

Czerwiec to miesiąc, w którym uczymy się systematycznej pracy nad głosem – tego, by do swojej codzienności włączyć krótki trening głosu. Chcę Cię przekonać, że warto wykonać tylko plan minimum. Nawet jeśli będzie to jedno ćwiczenie – ono ma wartość i znaczenie. O wiele lepiej ćwiczyć wytrwale, krótko, często i regularnie niż trenować raz w tygodniu przez godzinę czy dwie.

Wdzięczność rośnie z każdym kolejnym wyrażonym dziękuje. Zmienia nas i koloruje nasze głosy pięknem, radością, ubiera je we wrażliwość, którą dostrzegamy i pielęgnujemy w sobie. Dodaje siły i tworzy pozytywną energię w naszym dźwiękowym obrazie. W głosie jak w lustrze odbija się wszystko to, co przyciągamy w życiu.

Są ludzie, którzy prędzej podziękują innym niż sobie, innym przypiszą ważniejszą rolę w swoim życiu i wyrażą swoje uznanie im niż sobie. Jeśli należysz do tej grupy – zacznij ćwiczyć się w mówieniu dobrze o sobie i dziękowaniu sobie samemu/ samej. Dlaczego? Bo to Twoje życie, Twoje działania zasługują na uznanie, na dostrzeżenie. Bo przyglądanie się sobie i dziękowanie otwiera nasze oczy i serca na to, co dobrego jest także w nas i jak ważni jesteśmy.

Wyrażanie wdzięczności to także wyrażanie uznania pod adresem drugiej osoby, podziękowanie jej za to, co dla nas zrobiła, co podarowała. To zauważenie jej istnienia, trudu, poświęcania, dobroci, miłości i innych cech, które zasługują na nasze „dziękuję”. Nie zawsze jest to łatwe – z jakiegoś powodu nasze podziękowania wielokrotnie pozostają niewypowiedziane. Albo słowa brzmią mechaniczne, są pozbawione emocji, gdyż nie potrafimy dziękować z serca. Postępujemy raczej zgodnie z wyuczonymi schematami lub realizujemy to, czego się od nas wymaga, odrywając głos od potrzeby.

Samo się nie zrobi. Wie to każdy, kto kiedykolwiek zaczynał naukę nowej umiejętności. Mózg potrzebuje czasu i treningu. Dzięki wytrwałości, dyscyplinie i odpowiedniemu nastawieniu możemy małymi krokami wprowadzać małe zmiany i doskonalić się także w piękniejszym, wypełnionym wdzięcznością życiu. Poniżej znajdziecie kilka krótkich podpowiedzi, które pomogą aktywować nastawienie na wdzięczność. Dostarczą nam materiału do ćwiczenia się w codziennej wdzięczności oraz pozwolą zmobilizować umysł do szukania dobra i pozytywów w naszym życiu.

Jedno z ćwiczeń doskonalących nawyk wdzięczności to chwila zatrzymania w ciągu dnia i zastanowienie się nad tym, co sprawia, że możemy wyrazić naszą wdzięczność. Docenienie tego. Zauważenie, że jest, istnieje, tworzy nas i naszą codzienność. To poznawanie siebie i odkrywanie, które otwiera drogę do zmiany i wnosi więcej pozytywnych odczuć do naszego życia. Druga część tego ćwiczenia wymagać będzie od nas również spojrzenia na życie innych i docenienie dobra w ich życiu – to prawdziwe wyzwanie. Sprawdź to.

Czy kiedykolwiek podziękowałeś sobie, za udany koncert, dobre wystąpienie, świetną prezentację, silny głos podczas szkolenia? Czy doceniłeś swój głos, krtań za jej ciężką pracę?
Wracam do ćwiczenia, które proponowałam Wam już kiedyś, a które w miesiącu pracy nad wyrażaniem wdzięczności bardzo nam się przyda.

Praktyka wyrażania wdzięczności wnosi w nasze życie poczucie szczęścia i radości. Zmienia nasze nastawienie, uczy, że nawet w najtrudniejszych chwilach są też i dobre momenty. Doceniamy jak wiele mamy i jak bogaci jesteśmy. Dostrzegamy rzeczy, które w biegu codziennego życia umykają naszej uwadze. Przez te kilka chwil, gdy spisujemy na kartkach papieru słowa wdzięczności, afirmujemy cud życia. Docieramy do siebie. Zauważamy nie tylko to, co nas otacza, ale również mamy okazję przyjrzeć się swojemu pięknu. To zmienia nas jako ludzi. A gdy zmieniamy się my, zmienia się nasz głos.

W maju zaczynamy pracę nad wdzięcznym nawykiem, który, jak to określiłam w ostatnim newsletterze, pięknie koloruje nasz głos emocjami oraz tym wszystkim, co zyskujemy dzięki wyrażaniu wdzięczności.

Dokładnie tak! Rób to każdego dnia, nawet jeśli nie wybierasz się do pracy, nie masz próby, wystąpienia, nagrania czy koncertu. Dbaj o to, by codziennie rano rozbudzić ciało, umysł i fałdy głosowe. Dzięki powtarzaniu tych czynności, rozgrzewka głosu będzie czymś naturalnym i oczywistym jak mycie zębów. Twój głos potrzebuje Twojej troski dzień w dzień, nie tylko wtedy, gdy masz zamiar go używać w przestrzeni publicznej.
Na koniec pracy w tym miesiącu, krótkie filmowe podsumowanie.

Potraktuj rozgrzewkę jako przyjemność, a nie kolejny, przykry obowiązek. Zamiast szukać kolejnych wymówek, rób to. Tak jak codziennie rano robisz swój ulubiony ciepły napój. Twoje dobre nastawienie do zadania nie dodaje mu ciężaru, a jego wykonanie sprawia, że zainwestowany czas powróci do Ciebie w wyraźnie odczuwalny i słyszalny sposób.

Jeszcze jedna propozycja ćwiczeń, które można wykonywać w ramach codziennej rozgrzewki głosu. Tym razem dotycząca samego dźwięku. Ćwiczenia pomogą także wykorzystać wewnętrzne wsparcie dla nośności i dźwięczności głosu.

Połączenie

Fizjologicznie oddychamy przez nos, gdy milczymy, odpoczywamy, śpimy i nic nie tamuje swobodnego przepływu powietrza przez drogi nosowe (katar, alergia, stany zapalne, krzywa przegroda nosowa). Taki oddech nie tylko oczyszcza i ogrzewa powietrze docierające do naszego ciała, ale też działa odprężająco. Za tym poczuciem luzu, swobody, rozluźnienia tęsknimy oraz częściej potrzebujemy w pędzącym oraz zmieniającym się ostatnio świecie.

Przekonanie „Mam głos” to podstawa, która buduje wewnętrzną siłę naszego głosu. Uznanie, że mój głos jest w porządku, docenienie, że jest jedyny, wyjątkowy i nie jest tylko zlepkiem dźwięków wydobywających się z krtani, ale jest częścią mnie – stanowi o sile naszego głosu także w wymiarze fizycznym. Równie ważne jest pozwolenie sobie na używanie głosu, jego wszystkich możliwości i całego zakresu dźwięków. Zwłaszcza wtedy, gdy głos ma być wsparciem dla wypowiadanych słów.

Ponieważ głos jest częścią Ciebie – w wymiarze fizycznym i psychicznym, ponieważ traktujemy go holistycznie, nasze przygotowanie głosu do pracy, wysiłku, koncertu, prezentacji, próby, a nawet codziennych ćwiczeń powinno być całościowe. To właśnie zakłada stworzony przeze mnie schemat, który nazwałam CUD-owna rozgrzewka głosu.

Słowa tworzą nasze życie. Są energią, która towarzyszy nam w ciągu dnia. Budzą albo powstrzymują naszą wewnętrzną siłę i pewność. Inspirują do działania albo sprawiają, że chowamy się w swojej twardej skorupie. Ty wybierasz słowa, które kierujesz do siebie. Choć często wynikają one również ze schematów wypracowanych w dzieciństwie, młodości, stają się nawykiem, z którym idziemy przez życie i który w różnych momentach zaczynamy odtwarzać. Wiedz, że możesz go zmienić. Zapisać nowy sposób postępowania.

Światło słoneczne jest nam potrzebne, by nasz naturalny zegar biologiczny mógł działać bez zakłóceń. Dlatego Ajurweda i badacze rytmów dobowych zalecają, byśmy po przebudzeniu odsłonili okna, wyszli na taras, balkon, do ogrodu czy poszli na krótki spacer. Poranna kąpiel w by promieniach słońca ma ogromną moc i pozytywnie wpływa na ciało i psychikę człowieka. W dni pochmurne, w okresie jesienno – zimowym najlepiej jak najwięcej czasu spędzać na zewnątrz lub w pobliżu okna.

Ile minut przeznaczacie na rozgrzewkę głosu? Nawet kilka chwil łagodnych ćwiczeń poprawi brzmienie, zwiększy komfort mówienia/ śpiewania, pomoże przygotować najlepsze danego dnia warunki do wydobywania dźwięków.

Obudź swoje ciało i przygotuj je do wydobywania dźwięków.
Ćwiczenie, które nie tylko doda energii, ale poprawi koncentrację, koordynację i współpracę obu półkul mózgowych. Rozluźni, pobudzi mięśnie, uruchomi wszystkie zmysły.

Możliwości zamiast wymówek. Każdego dnia zrób najmniejszy możliwy krok.

To jedna z możliwości. W tym miesiącu swoje działania w kierunku wypracowania nowego, zdrowego dla głosu, nawyku możecie wspierać korzystaniem z naszej darmowej aplikacji, którą być może zdążyliście już pobrać.
Pytanie brzmi, czy z niej korzystacie? Czy korzystacie z ćwiczeń, które poznaliście gdzieś, kiedyś, z materiałów, które znacie z lekcji śpiewu czy wymowy?

Obserwuj swoje ciało. Ono mówi jeszcze szybciej niż usłyszysz to w głosie. Daje Ci wyraźne znaki, kiedy potrzebujesz wody.

Pijemy wodę, by zapobiegać jej naturalnej utracie podczas oddychania, mówienia czy śpiewania. Ruch powietrza przechodzącego przez krtań może poważnie uszkodzić delikatne błony śluzowe – zwłaszcza gdy źle oddychamy (nie tylko w czasie emisji głosu, ale też w codziennym życiu, gdy nie mówimy) i zapominamy o nawadnianiu organizmu, by zabezpieczyć fałdy głosowe przed urazami podczas wibraci.
Dlatego uzupełniamy płyny, popijając wodę w ciągu dnia, pijąc więcej, gdy intensywnie pracujemy głosem. Co jeszcze możemy zrobić?

Picie wody, gdy staje się nawykiem, przestaje zaprzątać nasze myśli. Dzieje się samo i stanowi podstawowe zabezpieczenie fałdów głosowych podczas mówienia i śpiewania. Jedyny wysiłek to ten, który wkładamy w wypracowanie tego zdrowego dla głosu (i nie tylko) nawyku. Warto odpowiedzieć sobie na pytania: „Dlaczego piję wodę?, „Co zyskam pijąc wodę codziennie, w odpowiedniej ilości? oraz „Dlaczego nie piję wody, choć wiem, że moja krtań jej potrzebuje?”.

Działa szybko i niezawodnie, gdy stosujemy ją codziennie. Wspomaga układ odpornościowy, dba o dobre funkcjonowanie ciała i umysłu. Zabezpiecza w trakcie intensywnej pracy i chroni, gdy głosu używamy w trudnych warunkach. Woda. Dzięki niej praca głosem jest łatwiejsza i bardziej komfortowa. Odczuwamy mniejszy wysiłek i zmęczenie. Chroni przed głosowymi kontuzjami. Polecam codziennie w odpowiedniej dawce 😉

Zauważ sygnały, jakie wysyła Ci ciało oraz te, które pojawiają się w głosie. Często są objawem tego, że brakuje nam wody. Wyłapując pierwsze symptomy i podejmując działania zapobiegamy wystąpieniu poważniejszych problemów w postaci chorób krtani i niedyspozycji głosu. Usłysz swój głos.

Niektórzy nie czują pragnienia lub odczuwają potrzebę wypicia wody dopiero, gdy doszło już do jej sporej utraty. Dlatego trzeba obserwować ciało, słuchać jego sygnałów i pić, nawet gdy nie czujemy, że musimy.

Podstawą ćwiczeń, rozwijania możliwości głosu, rozszerzania jego skali szukania nowych barw i brzmień w głosie jest posiadanie zdrowego narządu głosowego. Każda niedyspozycja czy choroba utrudnia lub uniemożliwia poszukiwania, próby i doskonalenie. Picie wody to inwestycja w zdrowie i lepsze brzmienie. To zabezpieczenie przed problemami wynikającymi z przeforsowania głosu, gdy zaniedbujemy podstawowe potrzeby ciała.

Nawadnianie ciała przed koncertem, wystąpieniem, ważną próbą czy prezentacją zacznij kilka, a nawet kilkanaście godzin wcześniej. Wypicie wody tuż przed wyjściem na scenę czy wkroczeniem do sali, w której będziemy przemawiać niestety nie wystarczy. Da nam chwilowe wrażenie nawilżenia. Odczucie to minie jeszcze zanim wypowiemy pierwsze dźwięki, jeśli odczuwamy tremę związaną z publicznym występowaniem.

Słuchajmy sygnałów wysyłanych przez ciało. Sprawdzajmy je, testujmy reakcje. Zanim odczujemy pragnienie możemy być już odwodnieni w stopniu, który mocno wpływa na nasze samopoczucie. Ciało nie zawsze krzyczy „pij”, gdy potrzebuje płynów. Im lepszy mamy z nim kontakt, tym łatwiej zrozumieć, czego się domaga.

Picie wody wzmacnia układ odpornościowy. W sezonie chorobowym odpowiednie nawodnienie organizmu ma zatem jeszcze większe znaczenie. Zwykła infekcja, katar czy ból gardła potrafią mocno zmienić nasze plany, gdy nie pozwalają pracować głosem, utrudniają wydobywanie dźwięków czy mocno zniekształcają ich brzmienie. Gdy jesteśmy narażeni na większe ryzyko infekcji, woda staje się pierwszym środkiem profilaktycznym.

Gdy odczuwasz zmęczenie, w ciągu dnia pojawia się spadek energii – sięgnij najpierw po wodę. Obserwując swoje ciało nauczysz się wyłapywać te momenty, kiedy domaga się ono wody, jeszcze nie sygnalizując tego pragnieniem. Zmęczenie łatwo usunąć uzupełniając płyny w organizmie. Jeśli woda będzie nieco cieplejsza (ale nie gorąca, bo taka drażni błony śluzowe) – odczujesz jeszcze większy zastrzyk energii.

Nie wszystkie płyny, które wypijamy w ciągu dnia nawadniają nasz organizm. Niektóre działają wręcz przeciwnie. Trzeba mieć tego świadomość, by uzupełnić to, co stracimy wypijając kolejną filiżankę kawy bądź herbaty. Ważną kwestią jest również przyjmowanie leków o działaniu odwadniającym, co powoduje, że musimy w codziennej ilości wody uwzględnić jej dodatkowe porcje. Inaczej będziemy odczuwać dyskomfort, a praca głosem stanie się większym wysiłkiem. Wzrośnie też ryzyku urazu i pojawienia się chrypy, suchego kaszlu, odchrząkiwania.

Krótkie przypomnienie. 🙂 Wodę trzeba pić, żeby nie dopuścić do przeforsowania głosu, uniknąć dyskomfortu czy problemów z krtanią. Warto wiedzieć, że niektóre dodatkowe składniki, jak np. gaz nasilają refluks, który przyczynia się także do chrypki, odchrząkiwania, podrażenia gardła i szybszego męczenia się głosu. Cukier w wodach smakowych z kolei zagęszcza śluz, co z kolei prowokuje do odchrząkiwania. Także temperatura wody ma znaczenie dla naszego brzmienia. Zwróćmy uwagę nie tylko ile pijemy, ale jakiej jakości płyny dostarczamy swojemu ciału.

Tak niewiele potrzeba, by zadbać o bezpieczeństwo swojego głosu. I tak łatwo wpaść w błędne koło prowadzące do problemów z głosem. Woda to najlepszy środek profilaktyczny, a także podstawowe lekarstwo, gdy pojawią się poważne trudności z wydobywaniem dźwięków. W myśl powiedzenia „lepiej zapobiegać niż leczyć” pamiętajmy dziś, by popijać wodę przez cały dzień.

Ciało w subtelny sposób daje nam znać, gdy brakuje mu wody. Często mylnie interpretujemy te sygnały i sięgamy po leki, podczas gdy źródłem problemu jest odwodnienie organizmu. Picie wody, uzupełnienie płynów, obserwowanie reakcji ciała pokaże Ci, czy te objawy świadczą o początkach przeziębienia czy to wołanie Twojego ciała o wodę.

Potrzebujemy wody, by żyć i by móc się rozwijać. Stanowi ona dużą część naszego ciała, a jej braki w bardzo krótkim czasie odbijają się nie tylko na sprawności głosu, ale także na zdrowiu i naszej formie fizycznej i psychicznej. I choć pijemy w ciągu dnia – kawę, herbatę, soki czy inne (także alkoholowe) napoje, choć dostarczamy płyny także z jedzeniem (w formie zupy czy spożywając bogate w wodę warzywa i owoce) to łatwo możemy znaleźć się w stanie odwodnienia. Wypijanie kolejnej filiżanki kawy, kubka herbaty nie nawodni organizmu, a wprost przeciwnie – spowoduje większe wydalanie wody z organizmu.

Krótkie podsumowanie drugiego miesiąca naszej akcji #12dobrychnawyków dla głosu

W końcu – możesz pomyśleć – jakiś temat namacalnie związany z Twoim głosem. O potrzebie snu i aktywności fizycznej przekonujemy się znacznie później, głównie wtedy, gdy z głosem zaczynają się poważniejsze problemy i trzeba o siebie zadbać. Widzimy wówczas jak zaniedbania i błędy w naszym stylu życia silnie wpływają również na zdrowie krtani.
O piciu wody przypominamy sobie częściej – choćby wtedy, gdy stajemy przed publicznością i czujemy, jak zasycha nam w gardle. I choć w takiej sytuacji sięgamy po nią chętnie, to o wiele trudniej dbać o nawadnianie organizmu każdego dnia.

Nie tylko wokaliści podczas długich tras koncertowych potrzebują snu. Nie tylko wtedy go potrzebują. Wyczerpujące bywa życie codzienne, w którym jest również miejsce na próby, pracę twórczą, mniejsze projekty czy występy. Poza tym głos – nasze narzędzie pracy – musi być zdrowy i sprawny każdego dnia. Każdy, kto głosem pracuje potrzebuje czasu na regenerację. Nawet najlepsza technika głosowa nie będzie nic warta, gdy przemęczone ciało nie będzie miało sił, by jej użyć.

Krótki, przerywany sen, uczucie zmęczenia już od pierwszych chwil po wyłączeniu budzika – to nie jest poranek, o którym marzymy ani dobry początek dnia, który naładuje nas i nasz głos dobrą energią.

Od lat piszę i mówię o potrzebie rozluźnienia ciała, nie tylko po to, by pozbywać się stresu i zachować zdrowie, ale też po to, by nasz głos mógł najpierw wybrzmieć, płynąc swobodnie z ciała, a następnie, by pokazał wszystkie swoje walory. By tak się stało, ciało potrzebuje nie tylko lekkości, ale energii. Jej ilość zależy także od tego, jak odpoczniemy w nocy.

Czy budzisz się rano wyspany/ wyspana?
Nie tylko ilość godzin spędzonych w łóżku decyduje o tym, czy rano budzimy się wypoczęci. Istotna jest jakość snu i to, jak spędzamy czas przed położeniem się do łóżka.

Możliwość przemieszczania się po świecie to ogromny krok w rozwoju ludzkości, za który niestety płacimy cenę, gdy w krótkim czasie zmieniamy strefy czasowe. Jet-lag znany jest podróżującym na długich dystansach. Problemy z bezsennością, trawieniem, szybkie męczenie się i mgła umysłowa. Do tego obniżona odporność i większa podatność na stres i infekcje. Ale istnieje również zjawisko podobne – społeczny jet lag, które wpływa także na Twój głos.

Wyciszenie ciała i umysłu zanim położymy się spać to ważny element naszej wieczornej higieny. Pomaga nam w łagodny sposób przejść od stanu aktywności do stanu odpoczynku i snu. Nawet jeśli dbamy o regularne godziny snu, bywają chwile, kiedy ciężary i emocje dnia odganiają senność.

Każdego dnia robimy jeden mały krok w stronę lepszego snu. Niech to będzie np. proponowane już nastawienie budzika albo … poranne słanie łóżka.

Kładziemy się spać coraz później, choć wstajemy o podobnej godzinie. Cierpimy na braki snu, a stan lekkiego niedospania staje się czymś „normalnym”. Jeśli chcemy poprawić jakość naszego snu, spać regularnie, cieszyć się dobrym zdrowiem i kolejny dzień witać z uśmiechem na ustach – musimy poznać nasze nawyki, które mają związek ze spaniem.

Czy wiesz, że dla dobrego snu, Twojego zdrowia, poziomu sił witalnych ważniejsza od godziny porannej pobudki, jest godzina o której kładziesz się spać?

Sen, zaraz po aktywności fizycznej, to paliwo dla naszego głosu. Te dwa elementy naszego życia tak bardzo się łączą i od siebie zależą, dlatego zaczynamy #12dobrychnawyków właśnie od nich.

Kończymy pierwszy miesiąc z #12dobrychnawyków. Ciekawa jestem jak Wasze małe zwycięstwa i duże sukcesy. Warto wiedzieć co działa, co sprawia, że troszczymy się o siebie i swój głos.

Bez ruchu jest krucho (i z ciałem i z głosem). Przekonać może się o tym każdy, kto prowadzi raczej siedzący tryb życia i nagle musi głosem pokazać się w sytuacji publicznej. Wygłosić przemówienie, wystąpić z prezentacją, zaśpiewać. Albo osoby, których głosy chorują, a które raczej do aktywnych fizycznie nie należą.

Ruszamy w drogę, codzienne obowiązki wzywają. A może warto zaczynać dzień od spaceru? To świetna forma rozgrzewki ciała i obudzenia umysłu także przez pierwszym publicznym wydobyciem dźwięku.

Do styczniowego wyzwania, by ruszać się więcej dla zdrowia i głosu możesz dołączyć w każdej chwili. Wykorzystaj kalendarz, który pomaga w kształtowaniu nawyku aktywności fizycznej – to, co zapisane ma większe szanse na realizację.

W prosty sposób, bez wielkiego kombinowania, planowania można dołożyć kilka kroków więcej w ciągu dnia. Dzięki temu wieczorem uzbiera się ich więcej niż zwykle, a my poczujemy się lepiej.

Nawet nie czując specjalnej chęci, wielkiej motywacji, da się to zrobić – ubrać się i wyjść, zatroszczyć się o siebie i swój głos. Powtarzaj czynności codziennie, a staną się naturalną częścią dnia.

Zadanie na dziś (i na każdy dzień). Trzy w jednym- dla ciała, dla duszy, dla głosu.

Nic tak nie motywuje, jak świadomość, że robimy postępy, albo dowody na to, że za bardzo odpuszczamy. Dlatego warto śledzić swoje poczynania, doceniać każdy krok,każdy mały sukces i wyciągać wnioski z porażek. Pytać, obserwować. Możecie wykorzystać nasz arkusz, w którym zawarta jest również pozytywna afirmacja.

Kto jeszcze nie wie, mamy trochę zadań do wykonania w styczniu.
Będziemy ruszać się i odkrywać uroki oraz korzyści płynące z tej prostej czynności.

Zadanie dodatkowe na dziś, to znalezienie swojej odpowiedzi na pytanie…

Styczniowy cytat, z dedykacją nie tylko dla tych, którzy dołączyli do akcji #12dobrychnawyków. Warto wiedzieć i stosować.

Tak łatwo uciec myślami od chwili obecnej. Pogrążać się w przeszłości, rozpamiętywać bolesne zdarzenia. Albo poszybować w przyszłość, do lepszego, wyobrażonego jutra. Uciekamy od tu i teraz, od siebie, tracąc to co najważniejsze – ten czas. Przeszłość minęła, nie musimy jej wskrzeszać. Przyszłość nadejdzie i tak. Nie traćmy energii, zainwestujmy ją w naszą obecność, życie, które właśnie się toczy. Przekierujmy ją na nasze ciało, by mieć z nim lepszy kontakt i by móc wykorzystać jego zasoby wtedy, gdy pracujemy (nad) głosem.

Długo zastanawiałam się, od którego nawyku zacząć. Każdy wydaje się tak samo istotny i odgrywa ważną rolę w naszym życiu, decyduje o zdrowiu ciała (w tym głosu) i umysłu.
Jest jednak taki, który swoją siłą oddziałuje na wszystkie sfery naszego życia …

Ruszamy z akcją 12 dobrych nawyków dla głosu w jeden rok. Rok 2020 w easyvoice.pl to czas wyzwań.
Nasz cel to wykonywanie codziennie kilku małych kroków, które trwale zmieniają nasze życie.