W jaki sposób możesz przygotować swoje narządy mowy do wyśpiewania tekstu piosenki lub świetnego przestawienia prezentacji?
Po pierwsze – zadbaj o kondycję narządów mowy (ćwiczenia motoryki narządów mowy znajdziesz w dziale ĆWICZEŃ.)
Po drugie – przygotuj się do odczytania, wypowiedzenia tekstu poprzez rozebranie go na części i przećwiczenie trudnych pod względem artykulacyjnym elementów.
a)Przeczytaj tekst tylko za pomocą ruchów warg, bez dźwięku, angażowania strun głosowych, oddychaj podczas takiego czytania. Następnie przeczytaj tekst normalnie. Powinno być łatwiej i swobodniej.
b)Z tekstu wypisujemy kolejno samogłoski, w takiej kolejności, w jakiej pojawiają się w wyrazach (wszystkie wg zapisu literowego). Następnie w wolnym tempie wypowiadamy te samogłoski dbając o dokładną ich wymowę (sprawdź jak wymawiać je prawidłowo). Możemy także zmieniać tempo, wypowiadać je coraz szybciej, by bardziej zaangażować narządy mowy, ale uważamy, by nadal były wymawiane wyraźnie.
c)Następnie wypisujemy trudne połączenia spółgłosek i grupy te ćwiczymy wymawiając z wszystkimi samogłoskami.
Przykłady poniżej.
d)Poza tym możesz jeszcze:
- przeczytać tekst najpierw z korkiem od wina (korek wkładamy poziomo między zęby, nie za głęboko, by nie zablokować ruchów języka; następnie bez korka – więcej swobody poczujesz od razu, z czasem poprawi się znacznie artykulacja
- czytać/ wypowiadać teksty wykonując przesadne, bardzo wyraźne ruchy narządów mowy (ale tylko jako ćwiczenie przygotowujące do bardziej swobodnej artykulacji !)
- ćwiczyć czytanie/ mówienie w różnym tempie – zaczynamy od bardzo wolnego, stopniowo po kilkunastu powtórzeniach/ kilku dniach przyśpieszamy, ale dbamy o to, by zmiana tempa nie spowodowała utraty wyrazistości mowy
fragm. Kolega Maj (I znów księżniczka Anna spadła z konia) A.Osiecka
I znów księżniczka Anna spadła z konia, / i – u – i – ę – i – a – a – a – a – a – o – i – a
to znak, że przybył nasz kolega maj./ o – a – e – y – a – o – e – a – a
Pozieleniały włosy drzew, / o – i – e – e – i – a – y – o – y – e
i wieczorami słychać śpiew / i – e – o – a – i – y – a – i – e
i w zimnych draniach/ i – i – y – a – i – a
już cieplejsza krąży krew / u – i – e – e – a – ą – y – e itd.
Grupy spółgłosek:
zn – zna zne zni zno znu zny zną znę/ azna ezne izni ozno uznu yzny ozną eznę
ksi – kisa ksie ksi ksio ksiu ksią księ/ akisa eksie iksi oksio uksiu oksią eksię/
i w podobny sposób kolejne grupy znalezione w tekście:
żni, czka , spa, dła, sko (z-konia), przy, wło
drze, sły, śpie , wzi (w-zimnych), mny, dra, ple, jsza, kre
inne trudności artykulacyjne:
znów – księżniczka (uważamy, by oddzielić od siebie spółgłoski)
księżniczka – Anna (nie dopuszczamy do zlania się dwóch samogłosek „a” w jedną by uniknąć powstania połączenia [księżniczkanna]
słychać – śpiew (uważamy, by oddzielić od siebie spółgłoski)
zimnych – draniach (uważamy, by oddzielić od siebie spółgłoski)
już – cieplejsza (uważamy, by oddzielić od siebie spółgłoski, nie dopuszczamy do tego, by powstało [juścieplejsza], prawidłowo [jusz-cieplejsza])
